• Szukaj
• Ogłoszenia
• Księga Gości
• Ponidzie TV
• Katalog Firm
• Dodaj Firmę

• Wiadomości
• Region
• Oświata
• Turystyka
  • Polityka prywatności
• Rozrywka
• Ogłoszenia
• Katalog firm

Niezbednik

• Wazne telefony
• Kino
• Imprezy
• Komunikacja
• Noclegi
• Gastronomia
• Konkursy

Wiadomosci

Karnawał i Nowy Rok w polskiej tradycji ludowej

Dodane: Marta Data: 2024-12-31 09:15:53 (czytane: 32665)  

W dawnej polskiej kulturze wiejskiej sylwester nie był świętowany. Jednak w latach 70. i 80. XIX wieku zaczęły się pojawiać organizowane przez młodzież zabawy noworoczne. Starsze pokolenie mieszkańców wsi jednak w nich nie uczestniczyło.

Zgodnie z tradycją, w wigilię Nowego Roku gospodarze odwiedzali się i składali sobie życzenia. Spotykali się także z sąsiadami i wspólne oczekiwali na Nowy Rok. Powszechnie zaś wierzono, że jaki będzie pierwszy dzień nowego roku, taki będzie cały nadchodzący rok.

Czas zimowych zabaw nazywany był powszechnie karnawałem, ale w kulturze wsi szczególne znaczenie obyczajowe miały ostatnie dni zwane „zapustami”. Karnawał rozpoczynał się najczęściej w dniu Trzech Króli, a kończył w Środę Popielcową. W czasie karnawału bardzo często organizowane były na wsi tak zwane „grania”. W Tłusty Czwartek, w zamożniejszych domach, odbywały się huczne przyjęcia. Pieczono wówczas pączki lub chrust. Zabawy odbywały się też na ulicach i drogach. Wszyscy przechodnie byli zatrzymywani i zmuszani do zabawy.

W okolicach Gór Świętokrzyskich istniał zwyczaj topienia bałwana. Polegał on na tym, że chłopaka owiniętego w grochowiny prowadzono na powrozie do rzeki lub stawu. Na miejscu zdejmowano z niego przebranie i wrzucano je do wody. Po tej ceremonii wszyscy kawalerowie szli do karczmy na dalsze zabawy. W nocy, z wtorku na Środę Popielcową, tańczony był przez mężczyzn i kobiety w karczmie ostatni karnawałowy taniec „na len i konopie”. Charakterystycznym elementem tego tańca były możliwie wysokie skoki w górę. Symbolizowały one dobry urodzaj na len i konopie, tak potrzebne w gospodarstwie wiejskim. Z lnu bowiem kobiety tkały płótno, a z konopi mężczyźni wykonywali sznury i powrósła.

Opracowała Barbara Jankowska
Na podstawie pracy "Kultura obyczajowa mieszkańców wsi kieleckiej XIX i XX wieku", Kielce 1995, w konsultacji z autorką - prof. dr hab. Haliną Mielicką.

Źródło: PIK

Nasz patronat

III Piknik Rodzinny 'Ro(c)kokowe Inspiracje' w Oleśnicy

Centrum Kultury w Oleśnicy zaprasza mieszkańców na III Piknik Rodzinny pod hasłem 'Ro(c)kokowe Inspiracje'. Wydarzenie odbędzie się w niedzielę, 14 września 2025 roku, o godzinie 14:00. Honorowy patronat nad imprezą objął Burmistrz Miasta i Gminy Oleśnica.