Dodane: Marta Data: 2025-03-24 11:56:04 (czytane: 21918)
Święto zostało ustanowione przez Parlament w 2018 roku w rocznicę śmierci rodziny Ulmów z Markowej. 24 marca 1944 r. w wyniku donosu niemieccy żandarmi rozstrzelali całą rodzinę: ciężarną Wiktorię i Józefa, ich 6 dzieci oraz 8 ukrywanych przez nich Żydów.
Ich bohaterstwo i poświęcenie upamiętnia Muzeum Polaków Ratujących Żydów.
Dokładnie 81 lat temu w Markowej, 24 marca 1944 r., o świcie, niemieccy żandarmi rozstrzelali rodzinę Ulmów oraz ukrywanych przez nich na strychu domu Żydów. Łącznie śmierć poniosło szesnaście niewinnych osób; nie oszczędzono ani małych dzieci, ani ciężarnej matki.
W czasie Holokaustu Wiktoria i Józef Ulmowie, wychowujący sześcioro dzieci - Stasię, Basię, Władka, Franka, Antka i Marysię, zdecydowali się udzielić schronienia ośmiorgu Żydom. Byli to: Saul Goldman z Łańcuta wraz z czterema synami Baruchem, Mechelem, Joachimem i Mojżeszem Fejwelem, a także mieszkanki Markowej - Leyka Didner, Gołda Günfeld i mała córeczka jednej z nich imieniem Reszla/Reiszel.
O ukrywanych u Ulmów Żydach doniósł Niemcom prawdopodobnie granatowy policjant Włodzimierz Leś - w powojennych świadectwach to jego wskazuje się jako winnego tego czynu. Donos dotarł do posterunku niemieckiej żandarmerii w Łańcucie, której szefem był porucznik Eilert Dieken. To on wydał rozkaz rozstrzelania polskiej i żydowskiej rodziny.
Pluton egzekucyjny przybył do Markowej 24 marca, o świcie. W pierwszej kolejności niemieccy żandarmi rozstrzelali żydowskie ofiary, następnie Wiktorię i Józefa, a na końcu ich dzieci. Po egzekucji nastąpiło splądrowanie domu, libacja alkoholowa. Z nakazu Diekena wyznaczeni przez ówczesnego sołtysa wioski Teofila Kielara mieszkańcy Markowej zakopali ofiary na posesji Ulmów. Zimą 1945 r. ciała Ulmów potajemnie ekshumowano i przeniesiono na pobliski cmentarz parafialny. W 1947 r. zwłoki Goldmanów przeniesiono na nekropolę do Jagiełły nieopodal Przeworska. Po wojnie z morderców do odpowiedzialności karnej pociągnięty został tylko czechosłowacki folksdojcz Joseph Kokot, który zmarł w więzieniu w 1980 roku. Pozostali uniknęli kary. Dowodzący egzekucją Eilert Dieken osiadł w Esens w północnych Niemieczech, gdzie do emerytury pracował na posterunku policji. Granatowy policjant Włodzimierz Leś został zastrzelony jeszcze w 1944 r., z wyroku polskiego podziemia.
Wiktoria i Józef Ulmowie zostali pośmiertnie uhonorowani tytułem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" w 1995 r. W 2003 r. rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny. W 2004 r., w 65. rocznicę śmierci Ulmów, społeczność Markowej odsłoniła dedykowany im pomnik.
17 marca 2016 r. otwarto Muzeum Polaków Ratujących Żydów, którego rodzina Ulmów została patronem. Od 2018 r. w rocznicę ich śmierci obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
Źródło: Sztetl Chmielnik, Muzeum Polaków Ratujących Żydów
W niedzielę sklepy będą otwarte
Alert RCB: Ostrzeżenie przed gwałtownymi opadami i burzami
Śpiewaj i tańcz na ludowo! - konkurs w Pacanowie z koncertem zespołu Baciary
Malownicza podróż kolejką wąskotorową – rusza sezon Ciuchci Ponidzie
Świat żegna papieża Franciszka - msza pogrzebowa w sobotę o 10:00
Drugi Bieg Nocny w Busku-Zdroju
Świąteczne życzenia od Redakcji
82 lat temu w getcie warszawskim wybuchło powstanie
Wielka Sobota w Kościele katolickim czas ciszy, oczekiwania i nadziei
Wypadek w Ratajach Karskich: Siedem osób poszkodowanych, lądował śmigłowiec LPR (foto)
Alert RCB: Ostrzeżenie przed gwałtownymi opadami i burzami
Świat żegna papieża Franciszka - msza pogrzebowa w sobotę o 10:00
Świąteczne życzenia od Redakcji
82 lat temu w getcie warszawskim wybuchło powstanie
Uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej ś.p. Franciszka Koziarskiego w Pacanowie (foto)
1,5% DLA HOSPICJUM W BUSKU-ZDROJU
15 lat od katastrofy smoleńskiej. Tak wyglądał tamten dzień
Kiermasze wielkanocne z WTZ w Busku-Zdroju – stroiki i ozdoby czekają na kupujących
Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
540 schronów w Świętokrzyskiem. Blisko 50 gmin bez obiektów ochronnych
Drugi Bieg Nocny w Busku-Zdroju
Akademia AKS 1947 Busko-Zdrój szuka trenera
Bieg Rossmann Run z aplikacją dla 500 tys. biegaczy
XIV Ogólnopolski Turniej w Gimnastycznym Trójboju Sprawnościowym w Złotej - (foto/zapis transmisji)
Tadeusz Krawiec nie poprowadzi AKS 1947 Busko-Zdrój w rundzie wiosennej
Norbert Jaszczak najlepszym zawodnikiem świata w futbolu sześcioosobowym!
Derby Ponidzia: Zaremba Transport remisuje 7:7 z Futsal Team Busko-Zdrój (zapis transmisji)
FUTSAL TEAM Busko-Zdrój pokonuje Futsal Jędrzejów 8:2 (foto/zapis transmisji)
Mecz Tech-Project FT Jarosław vs BSF Busko-Zdrój - Transmisja LIVE
Śpiewaj i tańcz na ludowo! - konkurs w Pacanowie z koncertem zespołu Baciary
Bajkowy 1 maja w Pacanowie - Literacka Majówka pełna książek, warsztatów i teatru
Pińczów znów zatańczy! XI Otwarty Turniej Tańca już 6 kwietnia
Nowy singiel zespołu Zepsuł z Buska-Zdroju: 'Obok mnie' (video)
Koncert: 'Cztery Pory Miłowania' w Busku-Zdroju
Kaziuki w Kielcach: Trzy dni pełne tradycji, smaku i dobrej zabawy
Buskie Spotkania z Folklorem 2025 - ruszył nabór zgłoszeń
16. Festiwal Gier i Komiksów w Pacanowie - kreatywna zabawa dla dzieci (foto)
Sławomir Mentzen w Pińczowie - ( foto/ zapis transmisji)
Artur Grela o sytuacji Andrzeja Szejny: 'To obciąża Nową Lewicę - czas na dymisję' (video)
Wsparcie dla Rafała Trzaskowskiego - cztery spotkania, jeden cel
Starosta pińczowski Marcin Wojniak odwołany
Wybory prezydenckie 18 maja: Marszałek Sejmu ogłosił termin
Europoseł Adam Jarubas przewodniczącym Komisji Zdrowia Publicznego w Parlamencie Europejskim
Karol Nawrocki kandydatem na prezydenta RP rekomendowanym przez Komitet Obywatelski
Rafał Trzaskowski kandydatem Koalicji Obywatelskiej na prezydenta
Adam Jarubas wzywa do opracowania Planu Działań na rzecz Zdrowia Psychicznego w erze cyfrowej
Anna Krupka wybrana na szefową świętokrzyskich struktur Prawa i Sprawiedliwości
Komentarze (0) |
Buska Galeria Sztuki Willa Polonia zaprasza na wernisaż wystawy indywidualnej dr Ewy Wiśniewskiej-Zduniak zatytułowanej 'Świadectwo znaku', który odbędzie się jutro, 23 kwietnia 2025 roku o godzinie 18:00 przy al. Adama Mickiewicza 7 w Busku-Zdroju.