Dodane: Marta Data: 2025-02-02 15:20:03 (czytane: 5076)
Na zakończenie ferii w świętokrzyskim 1 lutego Stowarzyszenie 'Razem Dzieciom' z Buska-Zdroju zorganizowało dla dzieci i rodzin z powiatu buskiego, mieszkańców, członków i sympatyków organizacji kulig w Zakopanem. Wyjazd do zimowej stolicy Polski relacjonuje Karolina Kępczyk, członkini Stowarzyszenia.
O świcie wyruszyliśmy z Buska-Zdroju, by jak najwcześniej znaleźć się u podróży Giewontu. W podróży Bogusława Majcherczak, Przewodnicząca Zarządu Stowarzyszenia przybliżyła uczestnikom historię i początki powstania miasta Zakopane oraz sylwetkę Tytusa Chałubińskiego, lekarza, wykładowcy uniwersyteckiego, profesora patologii, filozofa medycyny, botanika, działacza społecznego i politycznego, filantropa, taternika i pisarza, odkrywcy Zakopanego, który zaskarbił sobie serca górali. Kolejna prezentowaną osobowością był artysta Stanisław Witkiewicz – twórca stylu zakopiańskiego.
- Witkiewicz dążył do stworzenia podstawy dla nowoczesnej polskiej architektury narodowej na podłożu sztuki Podhala - mówiła Bogusława Majcherczak.
Odwiedziliśmy groby wspomnianych postaci, a także Marusarzów, Makuszyńskiego, Kenara, Hasiora, Sabały, Kazimierza Przerwy-Tetmajera - spoczywających na Cmentarzu Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku.
W czasie wolnym uczestnicy spacerowali Krupówkami, odwiedzili Muzeum Figur Woskowych, degustowali serki i oscypki. Były też spacery na Polanę Szymoszkową. Chętni wjechali wyciągiem kanapowym na Butorowy Wierch, by z Gubałówki podziwiać panoramę Tatr, przy przejrzystej, słonecznej pogodzie.
Przyszedł czas na kulig. Każdy z nas wie czym jest kulig, jednak jego postrzegania bywają różne. Obecnie istnieją różne formy kuligów, a kuligiem nazywa się również ciągnięcie sanek za ciągnikiem, quadem, czy innym pojazdem spalinowym. Jednak jak wyglądał tradycyjny, pierwotny kulig? Jaka jest tradycja kuligu? To staropolska zabawa i przejażdżka góralskimi saniami. Polska szlachta znana jest ze swojego uwielbienia do zabawy, trunków i atrakcji. Warto zauważyć jednak, że tradycja polskich kuligów sięga już czasów starożytnych, kiedy to rzymianie i grecy świętowali karnawały. Antyczne karnawały były huczne i wesołe, a obchody jesiennych zasiewów trwały aż do Nowego Roku! Karnawał należy kojarzyć jednak przede wszystkim z czczeniem boga wina - Dionizosa.
W Europie karnawał obchodzono najwcześniej w krajach śródziemnomorskich. Był to wesoły czas tańców, ulicznych pokazów, maskarad i pochodów. Skąd się wzięła nazwa kulig?
Nazwa kulig lub kulik powstała już kilka wieków temu, a jej geneza nie jest do końca znana. Niektórzy uważali, że pochodzi od wyrazu kul, kulig, który oznacza snop lub gromadę kompanów, przygotowujących się do zabawy. Inni natomiast twierdzą, że nazwa pochodzi od czeskiego słowa koleg, które oznacza krążek. Według jeszcze innej wersji, że kulig wywodzi się od tzw. krzywuły, czyli zakrzywionej laski, która dawniej posyłana była od domostwa do domostwa, aby zasygnalizować zwołanie wiecu powiatowego, w tym wypadku można założyć, że mogła ona być również zwołaniem na kulig.
W Polsce temperatury były niższe niż w krajach śródziemnomorskich, jednak nie stanowiło to przeszkody do wyprawiania równie hucznych zabaw karnawałowych. Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że polski temperament przekładał się na formę zabawy.
Kuligi odbywały się w okresie od Nowego Roku lub Święta Trzech Króli aż do Środy Popielcowej. Okres ten nazywano Zapustami. Zapustami nazywano również trzy dni poprzedzające Środę Popielcową. W dzisiejszych czasach, aby opisać ten okres, częściej używa się słowa ostatki. Inne nazwy to również dni zapuśne, kuse dni, kusaki.
Tradycja organizowania kuligów przetrwała do dzisiaj. Obecnie zimowe kuligi organizowane są na podobę tych tradycyjnych, staropolskich głównie w Małopolsce.
Wszyscy obserwujemy dynamikę zmian klimatycznych. W Zakopanem dziś trudno o śnieg, za wyjątkiem sztucznie naśnieżonych stoków. Sanie zatem zamieniliśmy na bryczki i w takiej formie doświadczyliśmy kuligu w Olczy i Pardałówce. Kulig zakończył się ogniskiem z pieczeniem kiełbasek przy dźwiękach kapeli góralskiej.
Wracaliśmy z Zakopanego mając przed oczami obrazy ośnieżonych szczytów gór, cytatów poetów i pisarzy Podhala, ciepłe słońce, a w plecakach zakupione na straganie pamiątki i miesięczny zapas oscypków.
Dziękujemy uczestnikom za wspólny kulig, radość i góralskie śpiewy. Odpowiadając na potrzeby i zapytania mieszkańców już przygotowujemy program wyjazdu do Białki Tatrzańskiej. Lubiących ciepło i wodę zabierzemy do Term Bania, a spragnionych białego szaleństwa na stok w Ośrodku Narciarskim Kotelnica Białczańska. Szczegóły wkrótce.
Z góralskim pozdrowieniem,
Karolina Kępczyk
Członkini Stowarzyszenia „Razem Dzieciom”
Rosyjskie drony nad Polską - szczątki odnalezione także w województwie świętokrzyskim
1. Świętokrzyski Festiwal Kultury Ludowej w Tokarni
Zestrzelenie rosyjskich dronów nad Polską. Dowództwo Operacyjne RSZ wydało komunikaty
Promocja w Rossmannie: -20% na wszystkie marki własne
Polskie Kulinaria 2025: Będzie smacznie, zdrowo i zdrojowo
Jarmark Nadnidziański w Pińczowie - szlakiem włoskim
XXV Świętokrzyskie Dożynki Wojewódzkie w Tokarni
86 lata temu wojska niemieckie zaatakowały RP - początek II wojny światowej
Rosyjskie drony nad Polską - szczątki odnalezione także w województwie świętokrzyskim
Zestrzelenie rosyjskich dronów nad Polską. Dowództwo Operacyjne RSZ wydało komunikaty
86 lata temu wojska niemieckie zaatakowały RP - początek II wojny światowej
Obwodnica Nowego Korczyna coraz bliżej ukończenia (video)
Czy w opuszczonym dworze w Desznie straszy?
Walka o Niepodległość: 81 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie
Emocje, rywalizacja i służby mundurowe - turniej Counter-Strike 2 w Busku-Zdroju (foto/video)
Trzykrotnie postrzelił żonę - 62-latek z gminy Sędziszów aresztowany
Nowe wzmocnienia AKS 1947 Busko-Zdrój przed sezonem 2025/26
80-lecie Pogoni Staszów: Mecz Przyjaźni z Ruchem Chorzów już w sobotę
Dziś weczorem Wiktor Skiba i Marian Ivanitskiy walczą w Polskiej Lidze Boksu!
Wiktor Skiba zwycięża w walce z Krystianem Kopciem! W niedzielę walczy Partryk Głuch!
Brązowy medal Mistrzostw Polski dla Połańca!
Drugi Bieg Nocny w Busku-Zdroju
Akademia AKS 1947 Busko-Zdrój szuka trenera
Bieg Rossmann Run z aplikacją dla 500 tys. biegaczy
XIV Ogólnopolski Turniej w Gimnastycznym Trójboju Sprawnościowym w Złotej - (foto/zapis transmisji)
1. Świętokrzyski Festiwal Kultury Ludowej w Tokarni
Polskie Kulinaria 2025: Będzie smacznie, zdrowo i zdrojowo
Jarmark Nadnidziański w Pińczowie - szlakiem włoskim
XXV Świętokrzyskie Dożynki Wojewódzkie w Tokarni
Dożynki Powiatowe w Złotej 2025
Silent Disco na zakończenie wakacji w Pińczowie
Grubson i Afromental gwiazdami Dnia Energetyka 2025 w Połańcu
Średniowieczny Jarmark Klasztorny na Karczówce
19. Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny 'Wszystkie Dzieci Świata' w Pacanowie
Motopiknik w Tokarni: Świętokrzyski Zlot Motocykli i Pojazdów Zabytkowych
Prezydent RP Karol Nawrocki po zaprzysiężeniu - pyta, co słychać w Świętokrzyskiem (video)
Poseł Michał Cieślak komentuje wygraną Karola Nawrockiego (foto/video)
Ostatni dzwonek na zmianę miejsca głosowania i odbiór zaświadczenia
Trwa głosowanie w wyborach prezydenckich 2025 – lokale czynne do 21:00 (foto)
Zarząd województwa chwali pierwszy rok kadencji: Opozycja krytykuje
Sławomir Mentzen w Pińczowie - ( foto/ zapis transmisji)
Artur Grela o sytuacji Andrzeja Szejny: 'To obciąża Nową Lewicę - czas na dymisję' (video)
Wsparcie dla Rafała Trzaskowskiego - cztery spotkania, jeden cel
Centrum Kultury w Oleśnicy zaprasza mieszkańców na III Piknik Rodzinny pod hasłem 'Ro(c)kokowe Inspiracje'. Wydarzenie odbędzie się w niedzielę, 14 września 2025 roku, o godzinie 14:00. Honorowy patronat nad imprezą objął Burmistrz Miasta i Gminy Oleśnica.