80. rocznica zakończenia II wojny światowej - Narodowy Dzień Zwycięstwa
2025-05-08 10:34:38
Dziś, 8 maja 2025 roku, obchodzimy Narodowy Dzień Zwycięstwa, upamiętniający 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej w Europie. To święto państwowe zostało ustanowione przez Sejm RP w 2015 roku, zastępując dotychczasowe Święto Zwycięstwa i Wolności obchodzone 9 maja.
8 maja 1945 roku o godzinie 22:43 czasu środkowoeuropejskiego w berlińskiej dzielnicy Karlshorst podpisano akt bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy. Dokument ten wszedł w życie o 23:01. W Moskwie była już po północy, dlatego w Rosji zakończenie wojny wciąż świętowane jest dzień później. Dla większości państw zachodnich – w tym od 2015 roku również Polski – symboliczną datą zakończenia wojny pozostaje 8 maja.
II wojna światowa była największym i najtragiczniejszym konfliktem w historii ludzkości. Rozpoczęta 1 września 1939 roku napaścią Niemiec na Polskę, a kilka dni później wspólną agresją III Rzeszy i Związku Sowieckiego, pochłonęła życie ponad 50 milionów ludzi. Polska, jako pierwsza ofiara wojny, poniosła szczególnie wysokie straty – według szacunków IPN, życie straciło od 5,6 do 5,8 mln obywateli Rzeczypospolitej.
Na początku 1945 roku los III Rzeszy był już przesądzony. Alianci Zachodni przekroczyli Ren, zdobyli Zagłębie Ruhry i szybko posuwali się w głąb Niemiec, podczas gdy Armia Czerwona zamykała pierścień okrążenia wokół Berlina. 30 kwietnia Adolf Hitler popełnił samobójstwo w bunkrze pod Kancelarią Rzeszy, a już 2 maja Armia Czerwona zdobyła stolicę Niemiec. 
zdj. Wikipedia "Polska flaga zawieszona w zrujnowanym Berlinie,
na Kolumnie Zwycięstwa przez kpt. Antoniego Jabłońskiego, 2 maja 1945 r."
Wydarzenia tamtych dni miały jednak także dramatyczny wymiar polityczny. Akt kapitulacji nie oznaczał pełnego wyzwolenia Europy. Państwa Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polska, na pół wieku znalazły się pod dominacją Związku Radzieckiego. Zamiast oczekiwanej wolności nastała epoka komunistycznych rządów, cenzury, prześladowań i politycznego podporządkowania.
Wciąż przez kilka dni po podpisaniu kapitulacji toczyły się walki. W Czechach trwało powstanie praskie, a na Pomorzu, Helu czy w Kurlandii niemieckie garnizony broniły się do połowy maja. Ostatni niemiecki okręt podwodny dopłynął do Argentyny w sierpniu, a kapitulacja japońska, kończąca wojnę na Dalekim Wschodzie, nastąpiła dopiero 2 września 1945 roku.
Narodowy Dzień Zwycięstwa jest dziś okazją do oddania hołdu wszystkim, którzy zginęli w walce o wolność oraz tym, którzy poświęcili swoje życie, by przeciwstawić się totalitaryzmom XX wieku. To również dzień pamięci o dramatycznych losach milionów cywilów i żołnierzy – ofiar wojny, terroru i przemocy.
Pamiętajmy, że pokój nie jest dany raz na zawsze. Refleksja nad wydarzeniami sprzed 80 lat powinna wzmacniać naszą odpowiedzialność za przyszłość i determinację w obronie wartości demokratycznych oraz prawa narodów do wolności i suwerenności.
/red/
|
|
|
