13 stycznia 2025 roku przypada 80. rocznica wyzwolenia Buska-Zdroju spod okupacji niemieckiej. Tego dnia w 1945 roku, w ramach ofensywy styczniowej, do miasta wkroczyły oddziały 33 Korpusu Piechoty Gwardii pod dowództwem generała Nikity Lebiedienki, będące częścią 5 Armii Gwardii 1 Frontu Ukraińskiego. To wydarzenie zakończyło trwającą od 1939 roku niemiecką okupację Buska-Zdroju.
Po wkroczeniu Armii Czerwonej 13 stycznia 1945 roku, dla mieszkańców Buska-Zdroju zakończył się okres okupacji i terroru niemieckiego, ale rozpoczął się nowy etap pod rządami sowieckimi. Władze komunistyczne wprowadziły własne struktury administracyjne, a w jednym z budynków, wcześniej wykorzystywanym przez Gestapo, ulokowano siedzibę Urzędu Bezpieczeństwa.

Pamiątkowa tablica przez aresztem na ul. Kościelnej (Sądowa)
Warto pamiętać, że wyzwolenie Buska-Zdroju było częścią szerszej operacji wojskowej, znanej jako operacja wiślańsko-odrzańska, której celem było wyparcie wojsk niemieckich z terenów Polski i przeniesienie działań wojennych na teren III Rzeszy.
Po zakończeniu działań wojennych mieszkańcy Buska-Zdroju stanęli przed wyzwaniem życia społecznego i gospodarczego w nowych realiach politycznych. Okres ten wiązał się z trudnościami wynikającymi z represji stalinowskich oraz koniecznością adaptacji do systemu komunistycznego.

Dziś, 80 lat po tych wydarzeniach, pamięć o ofiarach i bohaterach tamtych dni jest wciąż żywa wśród mieszkańców Buska-Zdroju. Historia miasta w okresie II wojny światowej przypomina o tragicznych losach jego mieszkańców oraz o ich determinacji w dążeniu do wolności.
Z okazji 80. rocznicy wyzwolenia Buska-Zdroju spod okupacji niemieckiej przypominamy artykuły na podstawie publikacji dr Karoliny Trzeskowskiej-Kubasik, które rzucają światło na ten trudny okres w historii naszego regionu:
Mieszkańcy Kreishauptmannschaft Busko w KL Auschwitz-Birkenau
Ofiary terroru z terenu Kreishauptmannschaft Busko tematem nowej książki Karoliny Trzeskowskiej-Kubasik
Akcje odbicia więźniów z niemieckich więzień i aresztów na terenie Kreishauptmannschaft Busko
Ucieczki z niemieckich więzień i aresztów na terenie powiatu buskiego w czasie niemieckiej okupacji
Zbrodnie popełnione przez Johanna Hansela w Busku-Zdroju
Zbrodnie niemieckie popełnione na cmentarzu katolickim w Busku-Zdroju