Dziś początek astronomicznej jesieni
2023-09-23 09:25:33
23 września przypada pierwszy dzień jesieni, która potrwa do 22 grudnia. Czekają nas coraz krótsze dni i dłuższe noce. W sobotę rano pozycja Słońca znalazła się w tzw. punkcie Wagi, co definiuje początek astronomicznej jesieni. O tej porze roku będzie można zobaczyć m.in. częściowe zaćmienie Księżyca, roje meteorów i zakrycie planety Wenus przez Księżyc.
Jesień rozpoczęła się dokładnie o godz. 8.50. Ten moment wynika z trasy Słońca po nieboskłonie. Nasza dzienna gwiazda porusza się po tzw. ekliptyce. Ekliptyka przecina się z równikiem niebieskim (który można sobie wyobrazić jako poszerzenie w kosmos równika ziemskiego) w dwóch punktach: punkcie Barana i punkcie Wagi. Są to punkty równonocy, odpowiednio wiosennej i jesiennej. Teraz Sońce przejdzie przez punkt równonocy jesiennej.
Przy czym faktyczne zrównanie dnia z nocą następuje nieco później, co wynika ze zjawiska refrakcji atmosferycznej w ziemskiej atmosferze (obiekty są widoczne nawet pół stopni powyżej horyzontu, nawet jeśli faktycznie znajdują się za nim) i obecnego sposobu mierzenia wschodów i zachodów Słońca (gdy ostatni fragment tarczy słonecznej pojawia się albo ukrywa się za horyzontem). Dzień i noc będą równie 3,5 doby później.
Jesień astronomiczna potrwa do 22 grudnia do godz. 4.27, kiedy to ustąpi astronomicznej zimie.
 Jesień przywita nas Superksiężycem, czyli pełnią zachodzącą w momencie,
gdy Księżyc jest w pobliżu perygeum swojej orbity wokół Ziemi (29
września godz. 11.58).
Z kolei 14 października nastąpi obrączkowe
zaćmienie Słońca, ale zjawisko to nie będzie niestety widoczne w
Polsce. Pas zaćmienie obrączkowego będzie przebiegać przez Amerykę
Północną i Amerykę Południową.
Pod koniec października zaś będzie
można obserwować częściowe zaćmienie Księżyca (z 28 na 29
października). Początek zjawiska nastąpi o godz. 20.02 w formie
zaćmienia półcieniowego, a o godz. 21.35 tarcza Księżyca zacznie
wchodzić w cień Ziemi. Faza maksymalna nastąpi o godz. 22.15, zakryte
będzie około jednej ósmej tarczy Księżyca.
Według astronomów
spektakularne będzie zakrycie Wenus przez Księżyc - 9 listopada. Nastąpi
ono co prawda w dzień, ale będzie je można obejrzeć przy pomocy
teleskopu. Zjawisko rozpocznie się o godz. 10.57, a Wenus wyłoni się zza
tarczy Srebrnego Globu o godz. 12.14.
Jesienią aktywnych będzie
kilka rojów meteorów. 7 października przypadnie maksimum Drakonidów,
21/22 października maksimum Orionidów, 4/5 listopada maksmimum Taurydów,
17/18 listopada maksimum Leonidów, a 13/14 listopada maksimum
Geminidów.
Będzie to też dobry czas na obserwacje planet, gdyż
niewidoczny będzie w praktyce jedynie Mars. Na początku jesieni
wieczorem widać wschodzącego Jowisza. Co ciekawe, w połowie dystansu na
niebie pomiędzy Jowiszem, a Plejadami widoczny jest Uran, ale do
zobaczenia tej planety potrzeba teleskopu. Wieczorem można spojrzeć też
na Saturna. Z kolei gdy na niebo spojrzymy nad ranem, to jasno świeci
Wenus, a nisko nad horyzontem widać Merkurego. Przez teleskop zaś przez
cała noc można podziwiać Neptuna.
W pierwsze jesienne wieczory
będzie można dostrzec nad Polską przelatująca Międzynarodową Stację
Kosmiczną. Kolejna seria widocznych przelotów nastąpi na przełomie
października i listopada, ale tym razem nad ranem, a ponownie wieczorami
- na przełomie listopada i grudnia.(PAP) |
|
|