Dodane: Marta Data: 2024-03-24 11:06:04 (czytane: 8360)
Święto zostało ustanowione przez Parlament w 2018 roku w rocznicę śmierci rodziny Ulmów z Markowej. 24 marca 1944 r. w wyniku donosu niemieccy żandarmi rozstrzelali całą rodzinę: ciężarną Wiktorię i Józefa, ich 6 dzieci oraz 8 ukrywanych przez nich Żydów.
Ich bohaterstwo i poświęcenie upamiętnia Muzeum Polaków Ratujących Żydów.
Dokładnie 80 lat temu w Markowej, 24 marca 1944 r., o świcie, niemieccy żandarmi rozstrzelali rodzinę Ulmów oraz ukrywanych przez nich na strychu domu Żydów. Łącznie śmierć poniosło szesnaście niewinnych osób; nie oszczędzono ani małych dzieci, ani ciężarnej matki.
W czasie Holokaustu Wiktoria i Józef Ulmowie, wychowujący sześcioro dzieci - Stasię, Basię, Władka, Franka, Antka i Marysię, zdecydowali się udzielić schronienia ośmiorgu Żydom. Byli to: Saul Goldman z Łańcuta wraz z czterema synami Baruchem, Mechelem, Joachimem i Mojżeszem Fejwelem, a także mieszkanki Markowej - Leyka Didner, Gołda Günfeld i mała córeczka jednej z nich imieniem Reszla/Reiszel.
O ukrywanych u Ulmów Żydach doniósł Niemcom prawdopodobnie granatowy policjant Włodzimierz Leś - w powojennych świadectwach to jego wskazuje się jako winnego tego czynu. Donos dotarł do posterunku niemieckiej żandarmerii w Łańcucie, której szefem był porucznik Eilert Dieken. To on wydał rozkaz rozstrzelania polskiej i żydowskiej rodziny.
Pluton egzekucyjny przybył do Markowej 24 marca, o świcie. W pierwszej kolejności niemieccy żandarmi rozstrzelali żydowskie ofiary, następnie Wiktorię i Józefa, a na końcu ich dzieci. Po egzekucji nastąpiło splądrowanie domu, libacja alkoholowa. Z nakazu Diekena wyznaczeni przez ówczesnego sołtysa wioski Teofila Kielara mieszkańcy Markowej zakopali ofiary na posesji Ulmów. Zimą 1945 r. ciała Ulmów potajemnie ekshumowano i przeniesiono na pobliski cmentarz parafialny. W 1947 r. zwłoki Goldmanów przeniesiono na nekropolę do Jagiełły nieopodal Przeworska. Po wojnie z morderców do odpowiedzialności karnej pociągnięty został tylko czechosłowacki folksdojcz Joseph Kokot, który zmarł w więzieniu w 1980 roku. Pozostali uniknęli kary. Dowodzący egzekucją Eilert Dieken osiadł w Esens w północnych Niemieczech, gdzie do emerytury pracował na posterunku policji. Granatowy policjant Włodzimierz Leś został zastrzelony jeszcze w 1944 r., z wyroku polskiego podziemia.
Wiktoria i Józef Ulmowie zostali pośmiertnie uhonorowani tytułem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" w 1995 r. W 2003 r. rozpoczął się ich proces beatyfikacyjny. W 2004 r., w 65. rocznicę śmierci Ulmów, społeczność Markowej odsłoniła dedykowany im pomnik.
17 marca 2016 r. otwarto Muzeum Polaków Ratujących Żydów, którego rodzina Ulmów została patronem. Od 2018 r. w rocznicę ich śmierci obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
Źródło: Sztetl Chmielnik, Muzeum Polaków Ratujących Żydów
Zaproszenie na III Edycję Półmaratonu Buskiego
Niezwykła liturgia Wielkiego Czwartku
Triduum Paschalne. Zwyczaje i wierzenia
Zderzenie samochodu osobowego z autobusem szkolnym w Starej Zagości
Życzenia Wielkanocne dla Mieszkańców Powiatu Buskiego
Świętokrzyskie zwyczaje wielkanocne
Obchody 161. rocznicy Bitwy pod Grochowiskami (foto)
24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
Życzenia Wielkanocne dla Mieszkańców Powiatu Buskiego
Obchody 161. rocznicy Bitwy pod Grochowiskami (foto)
24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
21 marca: Światowy Dzień Osób z Zespołem Downa
Piotr Łojek Świętokrzyskim Kuratorem Oświaty: Wojewoda wręczył akt powołania
Jak osiągnąć równowagę między życiem prywatnym a zawodowym? - Porady
Pierwsze 'trzynastki' dla emerytów i rencistów przed Wielkanocą
Zaproszenie na III Edycję Półmaratonu Buskiego
Mecz SSF EWENTA Wisła Opatowiec vs GKS Futsal Tychy - Transmisja LIVE
Mecz BSF Busko-Zdrój vs Zaremba Transport Futsal Pińczów - Transmisja LIVE
XIII Ogólnopolski Turniej w Gimnastycznym Trójboju Sprawnościowym w Złotej - (foto)
Zgłoś drużynę do Turnieju o Puchar Tymbarku
Decydujące starcie o awans: Kazimierza Wielka kontra Łańcut - Transmisja LIVE
Podsumowanie IV Memoriału Szymona Kowala w Futsalu (video)
Mecz SSF Ewenta Wisła Opatowiec vs WKS Śląsk Futsal Wrocław - Transmisja LIVE
Akademia Piłkarska Champions Busko-Zdrój poszukuje nowego trenera
Mecz Zaremba Transport Futsal Pińczów vs BSF Busko-Zdrój - zapis Transmisji LIVE
48. Buskie Spotkania z Folklorem: Święto muzyki ludowej
Ogólnopolski Konkurs Poetycki 'O Laur Adama - 2024'
Święto Kobiet - Życzenia od Redakcji
Bajkowy Dzień Teatru w Pacanowie
Teatr Ciut Frapujący charytatywnie
Magiczny świat przygód na 15. Festiwalu Gier i Komiksów w Europejskim Centrum Bajki
Wystawa 'Powstanie Styczniowe na Ponidziu': Wielka historia z lokalnymi wątkami! (foto)
Kwiatowe Inspiracje: Wspólna ekspozycja malarstwa czterech artystek
Zapraszamy na Wernisaż Wystawy 'Powstanie Styczniowe na Ponidziu' (video)
Boże Narodzenie w Sztuce Ludowej: Niezwykła wystawa w Muzeum Regionalnym w Pińczowie (foto)
Okła-Drewnowicz o założeniach bonu senioralnego
Wybory do Parlamentu Europejskiego
Zakończyło się zgłaszanie komitetów wyborczych
Michał Skotnicki wicewojewodą świętokrzyskim
Termin wyborów samorządowych 2024r.
Rząd planuje wprowadzić ulgi dla mikroprzedsiębiorców i nowe zasady zasiłku chorobowego
Wojciech Legawiec nowym Prezesem ARiMR
Miliony na Lokalne Strategie Rozwoju: Inwestycje w świętokrzyskim (foto/video)
Spotkanie Wigilijne PO w Busku-Zdroju. Życzenia dla mieszkańców naszego regionu (foto/video)
Bez drastycznych zmian: Plan nowego Wojewody Świętokrzyskiego
Komentarze (0) |
Buskie Samorządowe Centrum Kultury zaprasza wszystkich chętnych do udziału w 16. edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki im. Wojtka Belona "Niechaj zabrzmi Bukowina". W tym roku wystąpią: 'Nasza Basia Kochana', Mika Urbaniak , Victor Davies i Urszula Dudziak.