Piątek trzynastego to według wielu przesądnych osób wyjątkowo pechowy dzień. Takich piątków w roku jest kilka - co najmniej jeden najwyżej trzy - od czego zależy ich liczba? W 2023 roku wypada dwa piątki trzynastego, kolejny dopiero w październiku.
Piątek trzynastego jest uznawany za dzień pechowy w krajach
anglojęzycznych, francuskojęzycznych i portugalskojęzycznych. Uważany za
pechowy był już w starożytności. Agamemnona zabito w trzynastym dniu
gameliona, czyli siódmym miesiącu kalendarza starogreckiego.
Jako ciekawostkę można dodać, że Włosi zrezygnowali z używania
trzynastki w loteriach, a w Japonii w niektórych wieżowcach nie ma
trzynastego piętra i pokoju o numerze 13.
Strach przed trzynastką jest tak powszechny,
że ma swoją nazwę – to triskadekafobia, a strach przed piątkiem
trzynastego to paraskevidekatriafobia.
Liczba piątków trzynastego zależy od dnia tygodnia w jakim wypada
pierwszy dzień roku i od tego czy rok jest zwykły czy przestępny.
Jeśli rok nie jest przestępny i 1 stycznia wypadnie w:
- poniedziałek - to piątek 13 w kwietniu i lipcu
- wtorek - to piątek 13 we wrześniu i grudniu
- środę - to w roku będzie tylko jeden taki piątek - 13 czerwca
- czwartek - to piątek 13 w lutym, marcu i listopadzie
- piątek - to piątek 13 tylko w sierpniu
- sobotę - to piątek 13 wypada tylko w maju - ale za to wedle przesądu - najbardziej pechowy
- niedzielę - to piątek 13 w styczniu i październiku
Jeśli rok jest przestępny i 1 stycznia wypadnie w:
- poniedziałek - to piątek 13 we wrześniu grudniu
- wtorek - to piątek 13 tylko w czerwcu
- środę - to piątek 13 w marcu i listopadzie
- czwartek - to piątek 13 w lutym i sierpniu
- piątek - to piątek 13 wypada tylko w maju - wedle przesądu - najbardziej pechowy
- sobotę - to piątek 13 wypada tylko w październiku
- niedzielę - to piątek 13 w styczniu, kwietniu i lipcu
Skąd się wziął starach przed 13 i piątkiem trzynastego?Najpopularniejsza jest teoria nawiązująca do wydarzeń we Francji z początku XIV wieku. Francuski król Filip Piękny kłamliwie oskarżył Templariuszy o herezję. W piątek trzynastego października 1307 aresztował mistrza zakonu Jacquesa de Molaya, którego spalono na stosie. Gdy zakonnik umierał miał zagrozić oprawcom, że w ciągu roku spotkają się na Sądzie Bożym - i tak się ponoć stało.
Inna teoria, wywodząca się z tradycji chrześcijaństwa zauważa, że w Ostatniej Wieczerzy uczestniczyło właśnie 13 osób, a dzień po niej, w piątek, Chrystus umarł na krzyżu. Stąd pierwsze skojarzenie o pechowej trzynastce i pechowym piątku trzynastego.
/red/
