Dodane: Agnieszka Data: 2017-04-13 09:12:13 (czytane: 48553)
Już niedługo zasiądziemy do uroczystego śniadania wielkanocnego, które jest jedną z najważniejszych polskich tradycji. Wspólnemu ucztowaniu, które trwa nawet klika godzin, towarzyszą rodzinne zabawy, wróżby i zwyczaje ludowe. Czy da się przenieść magię tego czasu do codziennego życia?
Z tradycją w tle
Tradycja wspólnego śniadania, poprzedzona składaniem sobie życzeń, jest kultywowana od wieków. Najradośniejsze święta w roku łączą w sobie elementy religijne z bogatymi, świeckimi zwyczajami. Przypadają one na okres równonocy wiosennej i według wierzeń ludowych mają magiczną noc. Dla naszych przodków były to również święta budzącej się do życia przyrody, zapowiedzią wiosny, pracy w polu i dobrych plonów.
Już od zarania wieków całe rodziny zasiadały do świątecznego stołu, by spożywać przygotowane wspólnie pokarmy, dzielić się radością z bycia razem oraz nadzieją na obfite lato – mówi Małgorzata Sienkiewicz, dyplomowany technolog żywności z Z.T. "Bielmar" organizator ogólnopolskiego programu edukacyjnego „Śniadaniowa Klasa” – To właśnie śniadanie wielkanocne w religii chrześcijańskiej jest pierwszym posiłkiem spożywanym po zakończeniu okresu Wielkiego Postu. Posiłkiem, który jednoczy członków rodziny przy stole.
Z celebrowaniem świąt wiązały się porządki, które miały wypędzić z domostw zło i choroby. Znoszone do domów poświęcone palemki (kiedyś rózgi wierzbowe czy gałązki bukszpanu ozdobione mchem, kwiatkami, czy kolorowymi piórkami) włożone do wazonów chroniły mieszkanie przed nieszczęściem i złośliwością sąsiadów. Połknięcie jednej bazi wróżyło zaś zdrowie i bogactwo. Ciekawym zwyczajem było zatykanie na polach krzyżyków zrobionych
z gałązek palm oraz procesje konne objeżdżające granice pól, które miały przynieść urodzaj i ochronę plonów.
Wróżby i zwyczaje wielkanocne
Ostatnie dwa dni postu były wielkim przygotowaniem do święta. Wypędzano wtedy ubogie, postne jedzenie. W tym celu odprawiano np. rytuał zwany pogrzebem żuru, który polegał na rozbijaniu naczyń z zupą i pozbywaniu się jej resztek. Rozprawiano się również z rybami, szczególnie ze śledziami, które przybijano do drzwi lub drzew.
Wielka Sobota natomiast była dniem radosnego oczekiwania. Zanoszono wtedy do kościoła, przygotowane wiele dni wcześniej, pokarmy do święcenia. W koszach znajdowały się między innymi: jaja – symbol odradzającego się życia i zwycięstwa nad śmiercią, chleb jako pożywienie niezbędne i podstawowe mające zagwarantować dobrobyt i powodzenie, sól chroniąca od zepsucia, chrzan dostarczający siły oraz wędlina zapewniająca zdrowie, płodność i dostatek. Obecnie święcimy tylko wybrane produkty.
Również z wodą święconą związane były liczne wróżby wielkanocne: kropienie domowników i dobytku chroniło od nieszczęść i zapewniało zdrowie. Natomiast kąpiel w rzece lub jeziorze w Wielki Czwartek zapewniała urodę i gładką cerę.
Jednak to właśnie jajom, które królują na wielkanocnym stole, przypisuje się najwięcej magicznych właściwości. Tradycja pisanek i dzielenia się święconym jajkiem sięga czasów starożytnych Persów, którzy wiosną obdarowywali swoich bliskich barwionymi na czerwono jajami. Zwyczaj ten przyjęli od nich Grecy i Rzymianie. Rumuńskie przysłowie ludowe mówi: „Jeśli my, chrześcijanie zaprzestaniemy barwienia jaj na czerwono, wówczas nastąpi koniec świata”. Czerwone pisanki mają bowiem moc magiczną i odpędzają złe uroki, są symbolem serca i miłości.
Parzysta ilość jaj na stole wielkanocnym oznaczała rychłe zamążpójście, a podarunek od ukochanego, uczyniony z pisanki wróżył udany związek. Natomiast dziewczętom, które obmyły twarz w wodzie, w której gotowały się jajka na święconkę, znikają piegi i inne mankamenty urody.
Zabawy nie tylko dla dzieci
Świątecznemu ucztowaniu często towarzyszą śniadaniowe zabawy wielkanocne dla wszystkich członków rodziny. Jedną z najbardziej popularnych, znaną już w XV wieku w Polsce, jest stukanie się jajkami ugotowanymi na twardo. Wygrywa ta osoba, której jajko nie popęka, a zwycięstwo wróży szczęście w nadchodzącym roku. Grą, która wymaga precyzji jest turlanie jajek po niewielkiej pochyłości lub torze przeszkód. Jednak najbardziej oczekiwaną zabawą jest poszukiwanie zajączka, który ukrył słodycze lub inne upominki w różnych częściach domu, czy ogrodu.
Rodzinne ucztowanie
Śniadanie wielkanocne rozpoczyna się później, po porannych obrzędach rezurekcyjnych i trwa zwykle do pory obiadowej. To chyba jedyny dzień w roku, w którym Polacy nie zapominają o śniadaniu. W pozostałe aż 10 milionów Polaków wychodzi z domu bez pierwszego posiłku, a prawie ćwierć miliona dzieci ze szkół podstawowych odżywia się w sposób niewystarczający dla ich prawidłowego rozwoju. Świąteczne śniadanie jest nie tylko pożywne, ale również towarzyszy mu radosna atmosfera i wzajemne zrozumienie. Taki posiłek jedzony bez pośpiechu kształtuje określone zachowania żywieniowe, uczy zasad savoir - vivre i kształtuje kompetencje społeczne.
Zwykle w tygodniu bardzo trudno wygospodarować czas na wspólne spożywanie posiłków. Dlatego pamiętajmy o tym szczególnie w dni wolne od pracy. Postarajmy się jednorazowe spotkanie przy wielkanocnym stole zamienić w weekendową tradycję – mówi Małgorzata Sienkiewicz, dyplomowany technolog żywności z Z.T. "Bielmar" organizator ogólnopolskiego programu edukacyjnego „Śniadaniowa Klasa” – To doskonały moment, by przeprowadzić rozmowy, na które nie ma czasu w natłoku codziennych zadań. Natomiast w tygodniu postarajmy się wygospodarować 15 minut rano na przygotowanie śniadania, a opłaci się to nam w postaci dobrego zdrowia.
Poniższe rady mogą okazać się pomocne w zaplanowaniu swojego czasu na przygotowanie śniadania:
Wstawaj 15 minut wcześniej niż zwykle – już kwadrans wystarczy, by przygotować i zjeść pożywne śniadanie.
Dzień wcześniej zaplanuj, co będziesz jeść następnego ranka i kup niezbędne produkty.
W swojej kuchni zawsze miej zapasy podstawowych artykułów. Dodatkowe opakowanie margaryny, razowy chleb, czy karton mleka nie zajmują dużo miejsca, a z pewnością ich brak utrudni zrobienie śniadania.
Przygotuj wszystkie produkty i nakryj do stołu dzień wcześniej – oszczędzisz rano czas, szybciej przygotujesz śniadanie, a estetycznie nakryty stół zachęci Cię do jedzenia.
Jeżeli jednak poranne wstawanie jest dla Ciebie koszmarem, przygotuj całe śniadanie już wieczorem i przechowaj je w lodówce.
Korzystaj z prostych, ale zawierających wartościowe produkty pomysłów na śniadanie: kanapki z sałatą, serem i wędliną, grzanki, płatki z mlekiem, owsianka, jogurt z musli i owocami.
Jeśli zaspałeś i nie zdążysz już nic przygotować, zabierz ze sobą produkty, które możesz zjeść podczas przerwy w pracy: jabłko, jogurt, serek.
Jeśli nie masz rano apetytu, przygotuj śniadanie, które zjesz w pracy. To samo dotyczy Twojego dziecka. Zdrowa kanapka z warzywami z pewnością Was zasycą i sprawią, że ochota na słodkie, czy słone przekąski w ciągu dnia będzie mniejsza.
Więcej inspiracji i przepisów na pożywne i zdrowe śniadania na www.sniadaniaklasa.pl
Zaproszenie na III Edycję Półmaratonu Buskiego
Niezwykła liturgia Wielkiego Czwartku
Triduum Paschalne. Zwyczaje i wierzenia
Zderzenie samochodu osobowego z autobusem szkolnym w Starej Zagości
Życzenia Wielkanocne dla Mieszkańców Powiatu Buskiego
Świętokrzyskie zwyczaje wielkanocne
Obchody 161. rocznicy Bitwy pod Grochowiskami (foto)
24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
Życzenia Wielkanocne dla Mieszkańców Powiatu Buskiego
Obchody 161. rocznicy Bitwy pod Grochowiskami (foto)
24 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
21 marca: Światowy Dzień Osób z Zespołem Downa
Piotr Łojek Świętokrzyskim Kuratorem Oświaty: Wojewoda wręczył akt powołania
Jak osiągnąć równowagę między życiem prywatnym a zawodowym? - Porady
Pierwsze 'trzynastki' dla emerytów i rencistów przed Wielkanocą
Zaproszenie na III Edycję Półmaratonu Buskiego
Mecz SSF EWENTA Wisła Opatowiec vs GKS Futsal Tychy - Transmisja LIVE
Mecz BSF Busko-Zdrój vs Zaremba Transport Futsal Pińczów - Transmisja LIVE
XIII Ogólnopolski Turniej w Gimnastycznym Trójboju Sprawnościowym w Złotej - (foto)
Zgłoś drużynę do Turnieju o Puchar Tymbarku
Decydujące starcie o awans: Kazimierza Wielka kontra Łańcut - Transmisja LIVE
Podsumowanie IV Memoriału Szymona Kowala w Futsalu (video)
Mecz SSF Ewenta Wisła Opatowiec vs WKS Śląsk Futsal Wrocław - Transmisja LIVE
Akademia Piłkarska Champions Busko-Zdrój poszukuje nowego trenera
Mecz Zaremba Transport Futsal Pińczów vs BSF Busko-Zdrój - zapis Transmisji LIVE
48. Buskie Spotkania z Folklorem: Święto muzyki ludowej
Ogólnopolski Konkurs Poetycki 'O Laur Adama - 2024'
Święto Kobiet - Życzenia od Redakcji
Bajkowy Dzień Teatru w Pacanowie
Teatr Ciut Frapujący charytatywnie
Magiczny świat przygód na 15. Festiwalu Gier i Komiksów w Europejskim Centrum Bajki
Wystawa 'Powstanie Styczniowe na Ponidziu': Wielka historia z lokalnymi wątkami! (foto)
Kwiatowe Inspiracje: Wspólna ekspozycja malarstwa czterech artystek
Zapraszamy na Wernisaż Wystawy 'Powstanie Styczniowe na Ponidziu' (video)
Boże Narodzenie w Sztuce Ludowej: Niezwykła wystawa w Muzeum Regionalnym w Pińczowie (foto)
Okła-Drewnowicz o założeniach bonu senioralnego
Wybory do Parlamentu Europejskiego
Zakończyło się zgłaszanie komitetów wyborczych
Michał Skotnicki wicewojewodą świętokrzyskim
Termin wyborów samorządowych 2024r.
Rząd planuje wprowadzić ulgi dla mikroprzedsiębiorców i nowe zasady zasiłku chorobowego
Wojciech Legawiec nowym Prezesem ARiMR
Miliony na Lokalne Strategie Rozwoju: Inwestycje w świętokrzyskim (foto/video)
Spotkanie Wigilijne PO w Busku-Zdroju. Życzenia dla mieszkańców naszego regionu (foto/video)
Bez drastycznych zmian: Plan nowego Wojewody Świętokrzyskiego
Komentarze (0) |
Buskie Samorządowe Centrum Kultury zaprasza wszystkich chętnych do udziału w 16. edycji Ogólnopolskiego Festiwalu Piosenki im. Wojtka Belona "Niechaj zabrzmi Bukowina". W tym roku wystąpią: 'Nasza Basia Kochana', Mika Urbaniak , Victor Davies i Urszula Dudziak.